Wet bestuur en toezicht rechtspersonen: gevolgen voor zorginstellingen
De WBTR treedt op 1 juli 2021 in werking. In principe zijn vanaf dat moment de hierna te bespreken wijzigingen van kracht en zijn statutaire bepalingen die daarmee strijdig zijn, niet geldig.
Een uitzondering geldt ten aanzien van de belet- en ontstentenisregeling en de regeling van het meervoudig stemrecht. Voor die twee regelingen bevat de WBTR overgangsrecht.
Hieronder treft u enkele aandachtspunten aan voor uw zorginstelling:
1.Bestuursmodel
De WBTR introduceert voor o.a. stichtingen en verenigingen de mogelijkheid van een monistisch bestuursmodel. Bij een monistisch bestuursmodel bestaat het bestuur uit zowel uitvoerende als niet-uitvoerende bestuurders. Echter, de bijzondere wetgeving voor zorginstellingen (Uitvoeringsbesluit WTZi) maakt deze vorm NIET mogelijk. Een zorginstelling moet altijd twee aparte organen hebben, met een bestuur en een toezichthoudend orgaan (dualistisch bestuursmodel).
2. Tegenstrijdig belang
Meld potentiële tegenstrijdige belangen op tijd bij eventuele medebestuurders en het intern toezicht.
Voor eenhoofdige besturen met tegenstrijdig belang: laat het intern toezicht besluit nemen.
Voor meerhoofdige besturen: bekijk of het intern toezicht een (goedkeurende) rol in de statuten moet krijgen wanneer er bij een besluit sprake is van een tegenstrijdig belang van een van de bestuurders.
3. Verplichte statutaire belet- en ontstentenisregeling
Controleer of de statuten een belet- en ontstentenisregeling bevatten en of deze voldoet aan jullie governance-inrichting (bv. relevant bij een meerhoofdig bestuur). Het is ook belangrijk om de begrippen te definiëren.
Zo niet, bij de eerstvolgende statutenwijziging een belet- en ontstentenisregeling opnemen.
4. Meervoudig stemrecht
De WBTR introduceert een meervoudig stemrecht voor bestuurders en toezichthouders van een stichting. In de statuten kan worden vastgelegd dat een bestuurder of toezichthouder meer dan één stem kan uitbrengen, mits die bestuurder of toezichthouder niet meer stemmen kan uitbrengen dan de andere bestuurders of toezichthouders tezamen.
5. Ontslag bestuurder / toezichthouder
De rechter krijgt meer beoordelingsvrijheid om een bestuurder of toezichthouder van een stichting op verzoek van het Openbaar Ministerie of een belanghebbende te ontslaan.
6. Aansprakelijkheid
De WBTR introduceert een regeling voor aansprakelijkheid van bestuurders en toezichthouders van stichtingen in geval van faillissement wegens onbehoorlijke taakvervulling. Van onbehoorlijke taakvervulling is bij een zorginstelling sprake als bijvoorbeeld het bestuur niet heeft voldaan aan zijn administratie- of openbaarmakingsplicht van de financiële verslaggeving.
Controleer of de uitbreiding van de aansprakelijkheid valt onder de dekking van de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering.